Nid oes unrhyw beth gwaeth na’r teimlad hwnnw pan fyddwch wedi bod yn talu eich biliau ynni bob mis, neu fesul chwarter, ar y swm y gofynnir amdano gan eich darparwr ynni ac rydych chi’n cael eich taro â bil sy’n dweud bod gennych fwy i’w dalu. Gall y symiau ychwanegol hyn fod yn filoedd, os nad degau o filoedd o bunnoedd i rai busnesau bach.
Os ydych chi’n defnyddio mwy o ynni nag yr amcangyfrifwyd gennych chi neu’ch darparwr ynni i ddechrau, yna y sefyllfa gyffredinol yw bod angen i chi wneud y gwahaniaeth. Fodd bynnag, mae yna reolau y mae’n rhaid i’r darparwyr ynni eu dilyn wrth eich bilio am symiau hanesyddol.
Ydy’r ffigyrau yn iawn?
Craffu bob amser ar y cyhuddiadau sydd wedi’u cynnwys yn y biliau. Mae darparwyr ynni yn gwneud camgymeriadau, fel pawb arall ac os ydych chi’n derbyn bil annisgwyl am fwy nag yr ydych chi’n credu eich bod wedi gwario, yn enwedig os oes gennych gymorth mesurydd clyfar i olrhain eich gwariant, yna holwch y biliau a gofynnwch iddynt wirio eu bod yn gywir. Os ydych wedi cymryd darlleniadau mesuryddion a’u cyflwyno, cyfeiriwch at eich darlleniadau blaenorol ac edrychwch ar eich darlleniadau cyfredol i weld a yw’r ffigurau yn cyd-fynd yn fras.
A yw’r bil yn cwmpasu cyfnod o dros 12 mis?
Os yw’ch cwmni ynni wedi ceisio anfon bil ôl-ddyddiedig atoch ar gyfer defnydd ynni, gwiriwch y cyfnod o amser y mae’n cwmpasu.
Yn ôl y rheoliadau ôl-bilio, ni chaniateir i gwmnïau ynni godi tâl arnoch am ddefnydd sy’n mynd yn ôl yn fwy na 12 mis. Mae rhai eithriadau yn berthnasol i’r rheol hon, fel arfer yn seiliedig ar eich gweithredoedd a’ch ymddygiad. Nid ydych yn gallu defnyddio’r rheoliadau ôl-bilio os ydych wedi blocio’r darparwr ynni rhag cael mynediad i’r mesurydd yn fwriadol neu wedi gweithredu’n anghyfreithlon, fel dwyn nwy neu drydan. Fodd bynnag, yn gyffredinol, os yw’r bai yn gorwedd gyda’r cwmni ynni a/neu os nad oes bai arnoch chi, yna ni ddylai’r cwmni ynni godi tâl arnoch am unrhyw ddefnydd o ynni o dros 12 mis yn ôl.
Mae’r rheol hon yn berthnasol nid yn unig i ddefnyddwyr, ond hefyd i fusnesau bach. Mae Ofgem yn diffinio busnesau bach (y cyfeirir atynt fel micro-fusnesau) fel:
- busnesau sy’n defnyddio llai na 293,000 kWh o nwy y flwyddyn; neu
- yn defnyddio llai na 100,000 kWh o drydan y flwyddyn; neu
- mae ganddo lai na deg o weithwyr (neu gyfwerth â’r amser llawn) a throsiant blynyddol neu gyfanswm y fantolen flynyddol nad yw’n fwy na €2m.
Mae Ofgem wedi amcangyfrif o’r blaen y bydd 96% o fusnesau yn y DU yn bodloni’r diffiniad hwn ac yn cael mynediad at y rheoliadau ôl-filio[1], sy’n golygu y bydd y rhan fwyaf o fusnesau yn y DU yn gallu herio ôl-filio o fwy na 12 mis.
Os ydych wedi cael eich ôl-filio am gyfnod o fwy na 12 mis, dylech hysbysu eich darparwr ynni ar unwaith.
Beth sy’n digwydd os yw’r darparwr ynni yn gwrthod credyd biliau anghywir?
Os yw’ch darparwr ynni yn dweud na i gredydu’r biliau anghywir, dylech edrych i godi cwyn yn fewnol a rhoi cyfle i’r darparwr ynni gywiro eu camgymeriad. Os nad yw’r darparwr ynni yn cywiro’r camgymeriad, gallwch gyfeirio’r mater at yr Ombwdsmon Ynni annibynnol. Mae gan yr Ombwdsmon Ynni yr awdurdod i orfodi’r cwmni ynni i gydymffurfio â’r rheolau.
Beth sy’n digwydd os yw’r bil ôl-ddyddiedig o fewn 12 mis ac nad wyf yn gallu ei dalu?
Hyd yn oed pe baech chi’n gallu herio ffioedd hŷn, mae 12 mis yn dal i fod yn amser hir a gallai biliau mawr fod wedi cronni yn y cyfnod hwnnw. Os ydych chi’n talu trwy ddebyd uniongyrchol, byddwch fel arfer yn gweld eich debyd uniongyrchol yn cynyddu i dalu’r symiau ychwanegol, yn ogystal ag ail-addasu ar gyfer y dyfodol yn seiliedig ar y rhagdybiaeth y bydd eich defnydd yn aros yr un fath wrth symud ymlaen.
Os nad ydych yn gallu talu eich dyled ynni, dylech siarad â’ch darparwr ynni. Efallai y bydd eich darparwr ynni yn gallu cytuno ar gynllun talu rhesymol, neu gael mynediad at gronfeydd caledi a allai helpu. Efallai y bydd lle i godi cwyn, hyd yn oed os yw’r taliadau yn ddyledus ac yn daladwy os ydych wedi cael eich rhoi mewn caledi ariannol oherwydd nam neu gamgymeriad posibl gan eich darparwr ynni wrth beidio ag addasu eich taliad yn gynt, neu os nad yw’ch darparwr ynni yn eich trin yn deg.
Sut allwn ni helpu?
Mae Harding Evans yn gwmni cyfreithiol holl-wasanaeth sy’n gallu tynnu’r straen allan o ddelio â’ch darparwr ynni mewn perthynas â’r anghydfodau hyn. P’un a ydych chi’n ddefnyddiwr neu’n fusnes bach, gallwn adolygu’r biliau, nodi unrhyw bwyntiau technegol neu gyfreithiol i’w codi a chyfathrebu ar eich rhan i’ch darparwr ynni.
Os oes gennych anghydfod gyda’ch darparwr ynni ac angen ein help, cysylltwch â’n tîm heddiw.
[1] https://www.ofgem.gov.uk/blog/fairer-energy-deals-microbusinesses
