Yma yn Harding Evans, rydym yn ymwybodol iawn o’r dinistr y gall gael ei achosi pan fydd pobl ifanc yn dioddef o broblemau iechyd meddwl difrifol. Ar hyn o bryd mae ein cyfreithwyr yn cynrychioli sawl teulu mewn camau yn erbyn yr awdurdodau lle mae eu plant wedi cymryd eu bywydau eu hunain ar ôl brwydro gydag iselder difrifol, gorbryder neu seicosis. Rydym wedi ymrwymo i gefnogi mentrau fel Wythnos Iechyd Meddwl Plant, sy’n codi ymwybyddiaeth o’r angen i roi’r gefnogaeth a’r cymorth meddygol sydd eu hangen ar blant sy’n agored i niwed.
Hyd yn oed cyn i’r pandemig ddechrau, dangosodd astudiaethau fod iechyd meddwl plant yn dirywio, gyda phryder, iselder a hunan-niweidio i gyd yn cynyddu, yn enwedig ymhlith merched yn eu harddegau. Dros y ddwy flynedd ddiwethaf, nid yw’n syndod bod nifer y plant sy’n dioddef bellach wedi cyrraedd y lefelau uchaf erioed gyda llawer o bobl ifanc yn cael eu hunain mewn cylch o drallod cynyddol wrth iddynt gael trafferth gyda’r ysgol gartref a’u teuluoedd yn wynebu caledi ariannol.
Mae’r pandemig a’r cyfyngiadau symud cysylltiedig wedi ymhelaethu yn amlwg ar rai o’r sbardunau mwyaf adnabyddus ar gyfer hunan-niweidio ac iechyd meddwl gwael, sef dadleuon gyda rhieni, teimladau o ynysigrwydd, a phwysau’r cyfryngau cymdeithasol. Gobeithio, gyda’r cyfyngiadau bellach yn cael eu codi yn y DU, bydd y pwysau hyn yn dechrau lleddfu ond mae angen i ni i gyd fod yn ymwybodol y bydd y pandemig wedi cael effaith barhaol ar iechyd meddwl llawer o blant.
Beth yw Wythnos Iechyd Meddwl Plant?
Cyflwynwyd Wythnos Iechyd Meddwl Plant am y tro cyntaf gan Place2Be yn 2015 i daflu goleuni ar bwysigrwydd iechyd meddwl plant a phobl ifanc. Wyth mlynedd yn ddiweddarach, mae Place2Be yn parhau i annog mwy o bobl i gymryd rhan a chymryd yr amser i siarad am y materion sy’n ymwneud ag iechyd meddwl plant. Rhwng7 a 13 Chwefror, bydd grwpiau ieuenctid, sefydliadau, ysgolion a theuluoedd ledled y DU yn codi ymwybyddiaeth ac yn annog plant a phobl ifanc i gymryd rhan mewn digwyddiadau lleol.
Thema eleni yw Tyfu Gyda’n Gilydd, sy’n cwmpasu tyfu’n emosiynol a dod o hyd i ffyrdd o helpu ein gilydd i dyfu. Mae gallu siarad yn agored am eich twf eich hun yn ffordd dda o fyfyrio ar eich teimladau eich hun tra hefyd yn helpu pobl eraill i fynegi eu teimladau.
Beth all effeithio ar iechyd meddwl plant a phobl ifanc?
Mae yna lawer o bethau sy’n gallu effeithio ar iechyd meddwl plant a phobl ifanc. Yn aml, gall newidiadau mawr sbarduno newid yn iechyd meddwl rhywun. Gallai’r newidiadau hyn fod:
- Marwolaeth neu salwch yn y teulu
- Rhieni yn gwahanu
- Symud ysgol neu symud tŷ
- Profion ac arholiadau
- Problemau perthynas a chyfeillgarwch
Mae’n bwysig iawn gwybod pa arwyddion i edrych allan amdanynt er mwyn i chi allu eu hadnabod a gwybod pryd i roi cefnogaeth ychwanegol.
Un arwydd amlwg yw pan fyddwch chi’n sylwi ar newid sydyn yn ymddygiad plentyn gan y gallai hyn awgrymu bod rhywbeth wedi newid iddyn nhw neu eu bod yn poeni am rywbeth. Gall poenau hefyd fod yn arwydd o iechyd meddwl gwael, gan y gall gorbryder amlygu i boen corfforol. Mae hefyd yn werth gwrando ar sut mae plentyn yn siarad amdanynt eu hunain a gwirio am unrhyw feddyliau negyddol neu hunan-barch isel. Mae yna bob math o arwyddion eraill hefyd, o ddewis dadleuon a chael problemau cysgu i osgoi’r ysgol a bod yn fwy cysylltiedig â chi nag arfer, ond mae eraill yn anoddach i’w gweld.
Beth alla i ei wneud gartref?
Mae yna bob math o bethau y gallwch eu gwneud gartref i gefnogi’ch plentyn. Lle da i ddechrau yw gofyn yn rheolaidd sut maen nhw, heb deimlo fel eich bod chi’n eu cwyntio. Mae hyn yn dod â’ch plentyn i arfer â siarad am eu teimladau ac yn ei gwneud hi’n glir eich bod chi’n darparu lle diogel iddynt siarad os ydyn nhw eisiau.
Ffordd arall o roi eich cefnogaeth yw dangos diddordeb gwirioneddol yn eu bywydau a’r pethau sy’n bwysig iddyn nhw. Nid yn unig mae hyn yn eu helpu i werthfawrogi pwy ydyn nhw fel person, ond gall hefyd ei gwneud hi’n haws i chi adnabod unrhyw broblemau y gallent fod yn eu cael. Gall adeiladu arferion cadarnhaol hefyd wneud gwahaniaeth gwirioneddol. Pan fyddwch chi’n cyflwyno strwythur sy’n troi o amgylch arferion rheolaidd, fel bwyta’n iach ac ymarfer corff, gall roi hwb i iechyd meddwl a chorfforol eich plentyn mewn gwirionedd.
Oes angen cymorth arnoch chi?
Yn ein llinell waith, rydym yn gwybod yn rhy dda y gall plant gael eu heffeithio’n andwyol gan unrhyw bethau mawr sy’n digwydd yn eu bywydau neu sy’n effeithio ar eu teuluoedd, o chwalu ac anghydfodau i ddamweiniau a thrais domestig. Yn aml, gall y straen a’r aflonyddwch a achosir gan y sefyllfaoedd hyn fod yn llethol i’r oedolion dan sylw, heb sôn am y plant. Os oes angen unrhyw gymorth cyfreithiol arnoch erioed ynglŷn â’ch plant neu blant rydych chi’n poeni amdanynt, cysylltwch â Harding Evans ar 01633 244233 neu e-bostiwch hello@hevans.com.
