Beth yw’r meini prawf presennol?
Ar hyn o bryd, gall teuluoedd wneud cais am Gyllid Achosion Eithriadol er mwyn sicrhau cynrychiolaeth gyfreithiol mewn cwestau. Er mwyn sicrhau cyllid o’r fath, rhaid i deuluoedd fodloni dau brawf, sef y ‘prawf teilyngdod’ a’r ‘prawf modd’.
Mae’r Asiantaeth Cymorth Cyfreithiol o’r farn bod y prawf teilyngdod wedi’i fodloni pan fo un o’r canlynol yn berthnasol:
- Mae’r cwest yn ymwneud ag Erthygl 2 o’r ECHR; neu
- Mae’r cwest yn bodloni’r prawf budd cyhoeddus ehangach sylweddol fel y nodir gan Ganllawiau’r Arglwydd Ganghellor.
Bodloni’r prawf modd
Yn ogystal â bodloni’r prawf teilyngdod, rhaid i deuluoedd fodloni’r prawf modd. I wneud hynny, rhaid iddynt ddatgan eu holl asedau a gwybodaeth ariannol, gan gynnwys unrhyw eiddo neu bethau gwerthfawr eraill y gellid eu gwerthu i dalu costau eu cynrychiolaeth gyfreithiol. Os yw asedau’r teulu yn disgyn uwchlaw’r trothwy cymhwysedd, yna ni fyddant yn cael Cyllid Achos Eithriadol. Mewn sefyllfaoedd eraill, gall yr Asiantaeth Cymorth Cyfreithiol roi Cyllid Achos Eithriadol ond efallai y byddant hefyd yn gofyn i’r teulu ddarparu cyfraniad at y costau, yn dibynnu ar eu modd ariannol.
Yn yr achosion hyn, yr unig opsiynau sydd ar gael i’r teulu fyddai ariannu costau cyfreithiol y cwest eu hunain (a allai gyfystyr â degau o filoedd o bunnoedd) neu fynychu’r cwest heb gynrychiolaeth gyfreithiol. Mewn gwirionedd, nid yw llawer o deuluoedd yn gallu ariannu costau mor sylweddol eu hunain ac felly, mae’n rhaid iddynt fynychu cwest heb gynrychiolaeth gyfreithiol. Mae hyn wedi arwain at anghyfiawnder sylweddol dros y blynyddoedd, yn enwedig gan fod gan gyrff y wladwriaeth hawl awtomatig i gyllid ar draul cyhoeddus.
Newidiadau i’r broses, gan ddileu’r prawf modd
Fodd bynnag, o 12 Ionawr 2022, bydd y prawf modd yn cael ei ddileu ac ni fydd yn rhaid i deuluoedd ddatgan eu gwybodaeth ariannol fel rhan o’r cais am gyllid. Felly, os yw’r prawf teilyngdod yn cael ei fodloni, bydd teuluoedd yn cael Cyllid Achos Eithriadol ar gyfer cynrychiolaeth gyfreithiol mewn cwest. Mae’r newid hwn yn un croesawgar iawn i deuluoedd mewn profedigaeth gan ei fod yn dileu baich asesiad modd ariannol ar adeg sydd eisoes yn hynod straen ac emosiynol.
Angen arweiniad pellach?
Os hoffech gyngor mwy penodol ynglŷn â’ch cais am Gyllid Achosion Eithriadol, gall ein tîm esgeulustod meddygol roi cyngor arbenigol ar beth allai fod eich opsiynau. Ffoniwch ni ar 01633 244233 neu e-bostiwch hello@hevans.com.
